gaan
Fans van de sterrenhemel op het grondgebied van Rusland op zondag 27 september kunnen genieten van een totale maansverduistering.
"Vertel me niet waar het voor gemaakt is. Vertel me wat hij kan doen! ".
Deze zin werd geuit in de film "Apollo 13", maar het kan worden gebruikt voor ongebruikelijke observaties van het maanoppervlak, die NASA op zondag zal uitvoeren met behulp van een maanorbitale sonde (Lunar Reconnaissance Orbiter, LRO).
De zonsverduistering zal speciaal worden omdat deze drie andere totale maansverduisteringen volgt die zich de afgelopen 18 maanden hebben voorgedaan (in de regel gebeuren ze niet zo vaak) en de maan zich op de kortste afstand van de aarde bevindt, waardoor zijn schijf in de lucht een beetje lijkt meer dan normaal. In de mensen wordt dit fenomeen "supermaan" genoemd.
LRO is in 2009 geïntroduceerd als een kunstmatige satelliet van de maan en is niet bedoeld om eclipsen te monitoren. Het ruimtevaartuig werkt op zonne-energie, dus alle instrumenten worden uitgeschakeld als de zonnestralen er niet op vallen. Maar na enkele controle-experimenten die werden uitgevoerd op het moment dat de LRO in de schaduw was, bleek dat de geaccumuleerde zonne-energie voldoende was om een apparaat ingeschakeld te houden - de Diviner.
Diviner (Diviner Lunar Radiometer Experiment) is een hulpmiddel dat de temperatuur op de maan gedurende de dag meet. Volgens NASA komen tijdens een zonsverduistering scherpe temperatuurdalingen voor; hun verschil is bijna hetzelfde als tussen de temperatuur in het bad en in het zwembad met ijswater.
"Idealiter willen we het volledige bereik van temperatuurschommelingen tijdens een zonsverduistering meten", zegt Noy Petro, een woordvoerder van de academische raad van het LRO-project, voor Discovery News. Petro werkt in het Goddard Space Flight Center (NASA GSFC), gevestigd in Maryland, VS.
Tijdens de meeste recente verduisteringen was het ruimtevaartuig in een polaire baan beperkt tot observaties van de terminator - de scheidingslijn van het koele oppervlak dat het verlichte gedeelte scheidt van het onverlichte gedeelte. Deze keer observeert het ruimtevaartuig de ruimte waarop zoveel zonlicht valt als het op negen uur 's ochtends op aarde valt, waardoor het bekend zal zijn in welke mate de temperatuur tijdens een zonsverduistering verandert.
"De recente (eclipsen) waren goed, maar het zal het meest succesvol zijn, vooral omdat de dichtstbijzijnde pas over een paar jaar zal plaatsvinden - in 2018," voegde Petro eraan toe.
Volgens gegevens verkregen uit observaties gemaakt tijdens de laatste eclipsen, ontdekten de onderzoekers dat binnen een paar uur in de grond, vooral in de bovenste twee centimeters, significante temperatuurdalingen optreden bij enkele honderden graden Fahrenheit. (Dergelijke conclusies zijn gebaseerd op het model, omdat wetenschappers de grond niet zien).
Diviner kan de temperatuur van de maanbodem meten tot een diepte van 15 cm. Onder deze eerste laag blijft de grond warm, wat betekent dat de bovenkant van 2 cm als een soort isolator dient. Volgens het model is dit te wijten aan het feit dat de regoliet (maanbodem) vrije ruimte tussen de korrels heeft. Benjamin Greenhagen, plaatsvervangend hoofd van het onderzoeksteam van Diviner, vertelde Discovery News dat wetenschappers, door elke volgende zonsverduistering waar te nemen, antwoorden op verschillende vragen vonden, afhankelijk van wat voor soort terrein de satelliet vloog. Eerder observeerden ze rotsachtige kraters om de dikte van de stoflaag op de rotsen te zien, en onderzochten ze ook de magnetische anomalie.
"Deze keer zullen we verschillende gebieden observeren", zegt Greenhagen, werkzaam in het laboratorium voor toegepaste fysica aan de Johns Hopkins University in Maryland. "We zullen twee grote pyroclastische afzettingen verkennen - sporen van enorme vulkaanuitbarstingen - met een enorme hoeveelheid vulkanisch glas en kleine deeltjes. We zullen ook aandacht schenken aan de ruimte met kleine rotsen ... (en) we zullen proberen de samenstelling van hun ras te achterhalen. "
Zoals Petro zei, zullen wetenschappers na het einde van de zonsverduistering proberen de gegevens te verzamelen die tijdens alle verduisteringen zijn verkregen om een idee te krijgen van welke processen zich in de bovenste lagen van de bodem afspelen. Daarna volgt een zorgvuldige monitoring van de LRO-status om ervoor te zorgen dat de batterij zich gedraagt zoals verwacht, maar er zijn op dit moment geen problemen voorzien.
