Bedreiging van de uitbraak: een monsterlijke zonnevlek wordt de aarde

Bedreiging van de uitbraak: een monsterlijke zonnevlek wordt de aarde

Terwijl over de hele wereld zich voorbereiden op het waarnemen van een gedeeltelijke zonsverduistering, staat vandaag op een afstand van bijna 100 miljoen kilometer van de zon een zonnestorm.

Terwijl amateurastronomen getroffen worden door een enorme plek die uitkijkt op het aardoppervlak, houden zonne-observatoria deze regio nauwlettend in de gaten.

Een donkere vlek in de fotosfeer van de zon, ook bekend als een zonnevlek, is een intens zonnemagnetisme dat uit de diepten van de zon opborrelt. Dit bijzonder actieve gebied, aangeduid als AR2192, hobbelt met actieve vuurflitsen, is onlangs geëxplodeerd in Klasse 2-flitsen, met als gevolg dat sommige korte termijn hoogfrequente radiogolven in alle richtingen reizen.

Zulke zonnevlammen kunnen intense extreme ultraviolette en röntgenstraling genereren, wat een ionisatie-effect in de bovenste atmosfeer van de aarde veroorzaakt - een regio die bekend staat als de ionosfeer. Radiostations die werken op hoogfrequente radiogolven kunnen worden verlamd door dergelijke flitsen, die op hun beurt de luchtbeweging kunnen beïnvloeden.

Momenteel is de zonnevlek AR2192 toegenomen tot een grootte van meer dan 80.000 mijlen, zodat een hele Jupiter op zo'n plek zou kunnen passen.

Als een spannend schouwspel voor astronomen, vooral omdat de flits samenvalt met de gedeeltelijke zonsverduistering van vandaag, proberen weersvoorspellers te beoordelen of dit actieve gebied kan ontploffen met krachtiger zonnevlammen.

Sinds het begin van deze week heeft de AR2192 27 C-klasse flitsen, 8 M-klasse flitsen en 2 X-klas flitsen uitgezonden. Meer recentelijk, op 22 oktober, brak een uitbraak van klasse X1.6 uit, waardoor een ongelooflijk heldere uitbarsting in de lagere zonnecorona (zonnesfeer) werd gecreëerd, die werd vastgelegd door het NASA Solar Dynamics Observatory (SDO):

Bedreiging van de uitbraak: een monsterlijke zonnevlek wordt de aarde

Een uitval van klasse X1.6 wordt uit de onderste helft van de zon getrokken. In deze afbeelding, genomen door het SDO-observatorium van de NASA, lijkt het op een felle lichtflits. Deze afbeelding toont extreem ultraviolet licht met een golflengte van 131 angstrom, wat de hoge temperatuur van een zonnevlam benadrukt.

Volgens Spaceweather.com is er een kans van 95 procent op een uitbraak van de M-klasse en een kans van 55 procent op een nieuwe X-ray-uitbraak in de komende 24 uur. Sinds AR2192 naar de aarde verschuift, heeft het geen coronale massa-ejecties naar de aarde veroorzaakt.

Zonnevlammen en coronale massa-ejecties worden geassocieerd met magnetische zonneverschijnselen. Flitsen worden gegenereerd wanneer enorme magnetische lijnen van een veld uit de diepten van de zon worden getrokken. Het verwarmde solaire plasma omhult zich rond deze enorme lussen, bekend als coronale lussen, waardoor ze schijnen in extreme ultraviolette golflengten. Een combinatie van bepaalde omstandigheden kan echter een fenomeen veroorzaken dat bekend staat als een remix. Herhaalde uitwerping van magnetische veldlijnen slams het plasma in een val binnen de coronale lussen, snel versnellend. Het is deze versnelling die een enorme hoeveelheid energie genereert, exploderend ultraviolet en röntgenstraling in de ruimte in de vorm van een flits.

Coronale massa-ejecties kunnen ook optreden wanneer magnetische bubbels in de onderste corona, die het zonneplasma bevatten, uitzetten en in de ruimte worden vrijgegeven. Hoewel het enkele uren tot meerdere dagen duurt voordat coronale massa-ejecties de aarde bereiken, kan een enorme hoeveelheid zonne-energiedeeltjes (voornamelijk protonen) de straling van het medium rond de aarde dramatisch verhogen en interactie aangaan met de magnetosfeer van onze planeet. Deze aardmagnetische stormen veroorzaken prachtige aurora's en kunnen stroomuitval veroorzaken op het land en in een baan om de satellieten. Hoewel de oorzaak van zonnevlammen en coronale massa-ejecties magnetische uitbarstingen zijn, worden ze niet noodzakelijkerwijs tegelijkertijd gegenereerd. Uitbraken kunnen voorkomen zonder coronale massa-emissies te genereren en omgekeerd.

Wat AR2192 betreft, moeten we nog zien of het een grote uitbraak of coronale massa-ejecties op aarde zal genereren.

Interessant is dat deze maand de elfde verjaardag van de Halloween-zonnestorm markeert. In 2003, van oktober tot november, vloog een reeks fakkels en uitbarstingen van coronale massa de aarde op, waardoor een enorme aurora ontstond en satellieten werden beschadigd. De vliegtuigen werden niet geadviseerd om door de poolgebieden te vliegen (als gevolg van een hoge uitbarsting van straling en mogelijke ontkoppeling), en de astronauten en kosmonauten in het internationale ruimtestation moesten hun toevlucht zoeken in een goed afgeschermd deel van de buitenpost. Een deel van Zweden ondervond zelfs een korte stroomuitval als gevolg van overbelasting van het nationale net.

Opmerkingen (0)
Zoeken