vast
Zie je wat de blauwe gloed is? Dit zijn de spookachtige overblijfselen van de ooit prachtige sterrenstelsels, die sindsdien zijn gemengd in een vleesmolen. Het klinkt misschien als een vreselijke Halloween-film, maar het is eigenlijk een verbluffend portret van galactische evolutie vastgelegd door de Hubble-ruimtetelescoop.
Abel 2744 of de Pandora-cluster bestaat uit ongeveer 500 sterrenstelsels die zich op meer dan 4 miljard lichtjaren van de aarde bevinden. Het verbluffende scala aan sterrenstelsels in verschillende vormen en maten is een knaller. Maar in dit geval bewonderen wetenschappers die de Hubble-gegevens bestuderen niet de elegantie van spiraalvormige sterrenstelsels of lichtbogen die zijn gebogen door een zwaartekrachtlens. Ze richten zich op verloren sterren, verlaten aan hun lot in de intergalactische ruimte, vrijgegeven als kleine vonken na een enorme galactische catastrofe die miljarden jaren geleden plaatsvond.
De blauwe gloed werd gedetecteerd door de gevoelige optica van Hubble en is het kosmische materiële bewijs van galactisch geweld, wat resulteert in ontelbare sterren die niet langer zwaartekracht geassocieerd zijn met sterrenstelsels en voor altijd alleen zullen afdrijven. "De Hubble-gegevens die spookachtige lichten onthullen, is een belangrijke stap voorwaarts in het begrijpen van de evolutie van clusters van sterrenstelsels", zegt Ignacio Trujillo van het Canarisch instituut voor astrofysica, Santa Cruz de Tenerife, Spanje. "Het is verbazingwekkend dat we een karakteristieke schittering hebben gevonden door het gebruik van de unieke mogelijkheden van Hubble." Deze ontdekking werd op 1 oktober gepubliceerd in het Astrophysical Journal.
Toen Abel 2744 werd gevormd, verenigde een groot aantal melkwegstelsels zich onder een krachtig onderling zwaartekrachtcentrum. Terwijl elk sterrenstelsel naar één centrum begon te kantelen, scheurden de intense zwaartekrachten de sterrenstelsels in flarden. Computermodellen laten zien dat dit mechanisme waarschijnlijk voorkomt in grote clusters van sterrenstelsels. In het geval van Abel 2744 waren meer dan 200 miljard sterren verspreid over het cluster.
"Deze resultaten zijn in goede overeenstemming met wat voorspeld was in computermodellen," zei hoofdauteur Mirei Montes, ook van het Canary Institute of Astrophysics.
Interessant is dat Hubble niet specifiek werd gebruikt om deze spookachtige gloed te bestuderen. Als onderdeel van het Frontier Fields-project worden de gevoelige optica van Hubble gebruikt om grote galactische clusters te bestuderen, zoals Abel 2744, om het fenomeen gravitatielensvorming te bestuderen. De lichtbogen in deze afbeelding zijn een voorbeeld van artefacten met lenzen, wanneer het licht van galactische clusters wordt vervormd vanwege de enorme zwaartekracht van het cluster. Maar voor het team van Montes is deze gloed van de oude galactische clusters van bijzonder belang.
Omdat het Frontier Fields-project galactische clusters blijft gebruiken als natuurlijke lenzen om de verste hoeken van de ruimte te verkennen, zullen onderzoekers deze lichtgevende clusters blijven observeren, om een beter idee te krijgen van hoe deze zwaartekrachtreuzen werden gevormd.
